Du học nghề tại Đức (Ausbildung) là lựa chọn hấp dẫn với nhiều bạn trẻ Việt Nam nhờ cơ hội học tập chất lượng, chi phí hợp lý và triển vọng nghề nghiệp ổn định. Một trong những câu hỏi phổ biến nhất của học viên và phụ huynh là: Du học nghề Đức có được làm thêm không? Bài viết sau của VGEC sẽ giúp bạn nắm rõ quyền lợi, nghĩa vụ và các thủ tục cần thiết để làm thêm hợp pháp khi đang học nghề tại Đức.
1. Du học nghề Đức có được làm thêm không?
Câu trả lời là có. Học viên du học nghề tại Đức được phép làm thêm hợp pháp, với điều kiện tuân thủ các giới hạn về thời gian làm việc và loại hình công việc. Mục tiêu chính của quy định này là đảm bảo việc làm thêm không ảnh hưởng đến chất lượng học tập và sức khỏe của học viên.
Ngoài ra, vào các kỳ nghỉ lễ hoặc nghỉ hè, học viên du học nghề Đức có thể làm việc toàn thời gian nhưng tổng số ngày làm việc toàn thời gian trong năm không được vượt quá giới hạn theo quy định chung dành cho sinh viên quốc tế tại Đức. Mọi công việc làm thêm cần được đăng ký hợp pháp với cơ quan quản lý lao động địa phương, có hợp đồng lao động rõ ràng và không làm ảnh hưởng đến tiến độ học nghề.
>>> XEM THÊM: Tổng Chi phí du học nghề Đức mới nhất
2. Quy định về việc làm thêm khi du học nghề tại Đức
2.1. Thời gian làm thêm hợp pháp
Học viên du học nghề tại Đức được phép làm thêm tối đa 20 giờ/tuần ngoài thời gian học lý thuyết và thực hành chính thức tại doanh nghiệp đào tạo.
Trong các kỳ nghỉ lễ hoặc nghỉ hè, có thể làm việc toàn thời gian (tối đa 8 giờ/ngày hoặc 40 giờ/tuần), với tổng số ngày làm việc toàn thời gian không vượt quá 120 ngày/năm hoặc 240 ngày bán thời gian/năm theo quy định của pháp luật Đức.
Nếu muốn làm thêm vượt quá số giờ quy định, du học sinh phải xin phép Sở Ngoại kiều (Ausländerbehörde) và có được sự đồng ý từ cơ quan này.
2.2. Các hình thức được phép làm thêm
Khi là học sinh trong chương trình du học nghề tại Đức, nếu bạn có nhu cầu đi làm thêm trong quá trình học, sẽ có hai hình thức phổ biến:
- Làm thêm tại chính doanh nghiệp nơi bạn đang thực tập: Hình thức này tương đối linh hoạt. Bạn chỉ cần đăng ký ca làm việc với doanh nghiệp nếu có nhu cầu tăng thêm giờ làm. Đặc biệt, bạn không cần xin thêm giấy phép lao động, vì đây được xem là một phần mở rộng của hợp đồng đào tạo nghề đã ký kết.
- Làm thêm tại doanh nghiệp khác (ngoài nơi thực tập): Trong trường hợp này, bạn bắt buộc phải xin giấy phép lao động từ Sở Lao động địa phương (Agentur für Arbeit) trước khi bắt đầu công việc. Đồng thời, bạn nên chủ động thông báo và trao đổi trước với doanh nghiệp nơi đang thực tập. Điều này nhằm đảm bảo sự minh bạch, duy trì mối quan hệ tin tưởng và tránh ảnh hưởng đến hiệu suất công việc chính.
Trên thực tế, một số chủ doanh nghiệp có thể lo ngại việc học viên đi làm thêm bên ngoài sẽ ảnh hưởng đến thời gian nghỉ ngơi, sức khỏe hoặc sự cam kết với công việc đang thực hiện – đây là tâm lý hoàn toàn dễ hiểu. Việc trao đổi thẳng thắn sẽ giúp cả hai bên có thể phối hợp hiệu quả trong công việc hơn.
2.3. Mức lương tối thiểu và thuế
Mức lương tối thiểu khi làm thêm tại Đức năm 2025 là 12,82 Euro/giờ. Nếu thu nhập từ việc làm thêm vượt mức miễn thuế 450 Euro/tháng, bạn sẽ phải đóng thuế thu nhập cá nhân theo quy định của Đức.
>>> XEM THÊM: Các Ngành Du Học Nghề Đức Hot Nhất
3. Thủ tục, giấy tờ cần thiết để làm thêm hợp pháp
3.1. Giấy phép lao động (Arbeitserlaubnis)
Học viên du học nghề nằm ngoài khối EU/EEA muốn làm thêm ngoài chương trình học nghề chính phải xin giấy phép lao động do Sở Lao động (Agentur für Arbeit) và Sở Ngoại kiều (Ausländerbehörde) cấp.
Để xin giấy phép lao động, bạn cần nộp đơn trực tiếp tại Sở Lao động hoặc Sở Ngoại kiều địa phương. Khi gia hạn visa tại Sở Ngoại kiều, bạn sẽ được cấp hoặc xác nhận giấy phép này. Nếu muốn làm thêm vượt quá số giờ quy định, cần xin phép và chỉ được phép khi có sự đồng ý của Sở Ngoại kiều.
3.2. Mã số thuế cá nhân (Steuer-ID)
Mã số thuế cá nhân được cấp khi đăng ký cư trú (Anmeldung) tại Đức. Nếu chưa có, bạn phải liên hệ cơ quan thuế để xin cấp lại.
Mã số thuế giúp nhà tuyển dụng khấu trừ thuế đúng quy định và bạn cần cung cấp mã số này khi bắt đầu công việc làm thêm. Nếu không có mã số thuế, thu nhập có thể bị đánh thuế ở mức cao hơn.
3.3. Mã số hưu trí (Sozialversicherungsnummer)
Được cấp bởi Cơ quan bảo hiểm xã hội Đức (Deutsche Rentenversicherung) khi bạn bắt đầu đi làm. Mã số hưu trí dùng để tham gia các loại bảo hiểm bắt buộc như bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bảo hiểm hưu trí. Nhà tuyển dụng sẽ yêu cầu mã số này để đăng ký bảo hiểm cho bạn.
3.4. Hợp đồng lao động (Arbeitsvertrag)
Mọi công việc làm thêm đều phải có hợp đồng lao động rõ ràng, ghi nhận thời gian, mức lương, nội dung công việc, quyền và nghĩa vụ của hai bên. Hợp đồng này giúp bảo vệ quyền lợi và là căn cứ pháp lý khi có tranh chấp.
3.5. Thông báo với doanh nghiệp đào tạo
Học viên du học nghề phải thông báo và xin phép doanh nghiệp mà mình đang theo học nghề trước khi đi làm thêm, để đảm bảo công việc làm thêm không ảnh hưởng đến tiến độ học nghề và được xác nhận hợp pháp
4. Các công việc làm thêm phổ biến cho học viên du học nghề
Dưới đây là bảng danh sách các công việc làm thêm phổ biến ở Đức mà học viên du học nghề Đức có thể tham khảo:
|
Công việc |
Mức lương (EUR/giờ) |
Ghi chú |
| Phục vụ quán ăn, cà phê |
12,82 |
Công việc phổ biến, không yêu cầu nhiều kinh nghiệm, thời gian linh hoạt, có thể nhận thêm tiền tip. |
| Nhân viên siêu thị | Công việc ổn định, giúp cải thiện kỹ năng giao tiếp, quản lý thời gian. | |
| Gia sư tiếng Việt/Đức | Tự chủ thời gian. | |
| Nhân viên giao hàng | Nhu cầu giao hàng tăng cao nhờ sự phát triển thương mại điện tử. | |
| Nhân viên bán hàng | Giúp nâng cao kỹ năng bán hàng, giao tiếp và cập nhật xu hướng mới. | |
| Trợ lý ký túc xá, thư viện | Các trường nghề, đại học thường tuyển trợ lý học tập, quản lý ký túc xá, hỗ trợ thư viện, phù hợp với sinh viên muốn làm việc ngay trong khuôn viên trường. | |
| Chăm sóc người già | Đặc biệt phù hợp với học viên ngành điều dưỡng, giúp tích lũy kinh nghiệm thực tế và hỗ trợ công việc sau này. | |
| Nhân viên kỹ thuật, xây dựng | Dành cho học viên các ngành kỹ thuật, cơ khí, xây dựng, điện – cơ điện tử, giúp rèn luyện tay nghề và tăng cơ hội việc làm sau tốt nghiệp. | |
| Trông trẻ, giúp việc nhà | Phù hợp với các bạn có kinh nghiệm chăm sóc trẻ nhỏ, giúp việc nhà cho các gia đình người Việt hoặc người Đức. |
5. Lợi ích và rủi ro khi làm thêm tại Đức đối với học viên du học nghề
5.1. Lợi ích
- Tăng thu nhập, giảm áp lực tài chính: Làm thêm giúp học viên du học nghề có thêm nguồn thu nhập để trang trải sinh hoạt phí, giảm gánh nặng tài chính cho gia đình khi sinh sống tại Đức.
- Tích lũy kinh nghiệm thực tế: Quá trình làm thêm giúp học viên rèn luyện kỹ năng mềm, kỹ năng chuyên môn, làm quen với môi trường làm việc thực tế của Đức, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh nghề nghiệp sau tốt nghiệp.
- Cải thiện trình độ tiếng Đức: Làm việc trong môi trường bản địa là cơ hội thực tế để luyện tập, nâng cao khả năng giao tiếp tiếng Đức, hiểu sâu hơn về văn hóa, phong cách làm việc của người Đức.
- Mở rộng mối quan hệ xã hội: Tham gia các công việc làm thêm giúp học viên kết nối với đồng nghiệp, doanh nghiệp, mở rộng mạng lưới quan hệ, tăng cơ hội tìm việc chính thức sau khi tốt nghiệp.
- Hỗ trợ định hướng nghề nghiệp: Nhiều công việc làm thêm liên quan trực tiếp đến ngành học, giúp học viên xác định rõ định hướng phát triển bản thân, tích lũy kinh nghiệm thực tiễn phù hợp với chuyên ngành đào tạo
5.2. Rủi ro
- Ảnh hưởng đến kết quả học tập: Nếu không cân đối thời gian hợp lý, việc làm thêm quá nhiều có thể khiến học viên mệt mỏi, giảm hiệu quả học tập, thậm chí không hoàn thành chương trình nghề đúng hạn.
- Vi phạm quy định pháp luật: Làm thêm vượt quá số giờ cho phép, không khai báo hợp pháp, hoặc làm việc “chui” không hợp đồng có thể dẫn đến bị phạt hành chính. Một số trường hợp có thể bị thu hồi visa và tước giấy phép cư trú.
- Rủi ro về sức khỏe: Làm thêm quá sức, môi trường làm việc không đảm bảo an toàn có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần.
- Khó khăn trong cân đối thời gian: Áp lực giữa học tập, thực hành nghề và làm thêm có thể khiến học viên căng thẳng, stress kéo dài nếu không có kỹ năng quản lý thời gian tốt.
- Rủi ro pháp lý và bảo hiểm: Nếu không ký hợp đồng lao động chính thức, không đóng bảo hiểm xã hội, khi xảy ra tranh chấp lao động hoặc tai nạn sẽ rất khó được bảo vệ quyền lợi hợp pháp.
6. Lưu ý quan trọng khi làm thêm tại Đức
Dưới đây là một số lưu ý dành cho học viên du học nghề Đức khi quyết định làm thêm tại quốc gia này:
- Ưu tiên học tập: Học nghề là mục tiêu chính, làm thêm chỉ nên là phụ trợ.
- Tuân thủ pháp luật: Chỉ làm thêm khi đã hoàn thành đầy đủ thủ tục, hợp đồng, khai báo với doanh nghiệp và cơ quan chức năng.
- Cân đối thời gian: Không nhận quá nhiều việc cùng lúc, tránh ảnh hưởng sức khỏe và kết quả học.
- Chọn công việc phù hợp: Ưu tiên các công việc liên quan ngành học để tích lũy kinh nghiệm chuyên môn.
- Lưu giữ giấy tờ: Giữ lại hợp đồng, bảng lương, giấy tờ liên quan để chứng minh thu nhập hợp pháp khi cần thiết (ví dụ gia hạn visa, xin định cư).
>>>XEM THÊM:
- Có nên du học nghề Đức? 10+ Sự thật bạn nên biết
- Review du học nghề nhà hàng khách sạn tại Đức từ A-Z
Hy vọng bài viết trên của VGEC đã giúp bạn giải đáp được thắc mắc “Du học nghề Đức có được làm thêm không?”. Làm thêm khi du học nghề tại Đức là cơ hội để phát triển toàn diện – cả về tài chính, chuyên môn lẫn kỹ năng sống. Tuy nhiên, hãy luôn hành động đúng luật, cân đối thời gian và ưu tiên việc học để bảo đảm thành công lâu dài tại Đức.
